Ciekawostki o Śląsku część 1
Dziś
mam dla was parę ciekawostek na temat Śląska, niektóre z nich
mogą wydawać się tylko suchymi i nudnymi faktami z historii....ale
są on kluczowe do zrozumienia niektórych elementów tutejszej
historii i kultury. A zatem lecimy z tematem:
1. Śląsk, a śląskie- jest różnica?
Często możemy usłyszeć takie stwierdzenia jak: Częstochowa na Śląsku lub Sosnowiec na Śląsku (zepsuje wam dziś zabawę i wyjaśnię, dlaczego Sosnowiec jest "za granicą" :P).
Takich błędów jak te dwa wyżej wymienione jest więcej, ale skąd one się wzięły zapytacie? A no właśnie stąd, że wiele osób myli dwa różne pojęcia, a mianowicie: Województwo śląskie i Śląsk.
Dla wielu jest to niby to samo, lecz tak naprawdę są to dwie różne rzeczy. Mało kto jest świadomy tego, że znaczna część Województwa śląskiego w ogóle nie leży na Śląsku.
Takich błędów jak te dwa wyżej wymienione jest więcej, ale skąd one się wzięły zapytacie? A no właśnie stąd, że wiele osób myli dwa różne pojęcia, a mianowicie: Województwo śląskie i Śląsk.
Dla wielu jest to niby to samo, lecz tak naprawdę są to dwie różne rzeczy. Mało kto jest świadomy tego, że znaczna część Województwa śląskiego w ogóle nie leży na Śląsku.
Kiedy w 1 stycznia 1999 roku rząd Jerzego Buzka przeprowadził reformę administracyjna kraju, czyli podział kraju na 16 województw- niestety nie wziął pod uwagę historycznych granic poszczególnych regionów. Dlatego właśnie część ziemi małopolskiej znalazła się w woj. śląskim, a część Górnego Śląska wylądowała w woj. opolskim. Takich sytuacji w kraju pojawiło się znacznie więcej.
Dlatego mieszkańców regionu bawią lub też oburzają stwierdzenia takie jak to, że Sosnowiec leży na Śląsku- bo nie leży. Leży on w województwie śląskim, lecz należy do ziemi małopolskiej.
PODSUMOWUJĄC:
- Województwo śląskie- to jednostka administracyjna obejmująca tereny historyczne wschodniej części Górnego Śląska oraz zachodniej Małopolski.
- Śląsk- to kraina historyczna położona na terenie Polski, Czech i według części opinii także Niemiec.
 |
| Śląsk |
 |
| Małopolska |
2. Katowice stolicą Śląska?
Skoro znamy już różnicę między Śląskiem a woj. śląskim, należy wyjaśnić następną rzecz, która jest często błędnie rozumiana lub niebrana pod uwagę. Co jest stolicą Śląska, a co jest stolicą Górnego Śląska.
Jak widzicie historyczna kraina Śląsk leży na obszarze praktycznie czterech województw. Kiedy to Śląsk był częścią państwa Pruskiego był jego prowincją, (niem. provinz Schlesien).
 |
| Herb prowincji Śląsk |
Główną stolicą całej tej prowincji był Wrocław (niem. Breslau).
Cała ta prowincja podzielona była od 1815r na mniejsze okręgi administracyjne tzw. rejencje:
- Rejencja opolska ze stolicą w Opolu (niem. Oppeln)- Oberschlesien (Górny Śląsk)
- Rejencja wrocławska ze stolicą we Wrocławiu (niem. Breslau)- Mittelschlesien (środkowy Śląsk)
- Rejencja legnicka ze stolicą w Legnicy (niem. Liegnitz)- Niderschlesien (Dolny Śląsk)
 |
| Podział administracyjny Śląska: - na zielono Dolny - na żółto Środkowy -na fioletowo Górny |
Określenia Górny i Dolny Śląsk pochodzą ze średniowiecza i są określeniami historycznymi. Natomiast podział na górny, środkowy i dolny to był tworem administracyjnym państwa Pruskiego (tak jak woj. śląskie w państwie polskim).
Jako że rejencja opolska obejmowała cały historyczny Górny Śląsk, być może dlatego w późniejszym czasie zrezygnowano z trzeciej rejencji i wprowadzono oficjalnie podział Śląska według granic historycznych na górny i dolny ale to dopiero po II wojnie światowej.
PODSUMOWUJĄC:
Katowice są stolicą woj. śląskiego.
Historyczną stolicą Górnego Śląska jest Opole.
Natomiast historyczną stolicą całego Śląska jest Wrocław
Historyczną stolicą Górnego Śląska jest Opole.
Natomiast historyczną stolicą całego Śląska jest Wrocław
3. Pod jakim zaborem znajdował się Śląsk?
Wielu pewnie odpowiedz pewnie, że pod zaborem pruskim był, tak przynajmniej w szkole uczyli. Pewnie dużym zaskoczeniem będzie jak odpowiem, że Śląsk nie był pod ŻADNYM zaborem- ale jak to?
Odpowiedź jest prosta, nie możemy tutaj mówić o tym, że był pod zaborem, ponieważ gdy w XVIII trzy mocarstwa: Prusy, Austria i Rosja dokonywały rozbiorów Polski, Śląsk nie był jej częścią od jakiś ponad 600 lat, gdyż w 1356 roku król Polski Kazimierz Wielki zrzekł się wszelkich praw do tej krainy. Od tego czasu przechodził z rąk do rąk aż ostatecznie stał się częścią Prus.
Na terenie Śląska znajdowały się granice trzech mocarstw. A stykały się ona w Mysłowicach w tzw. Trójkącie Trzech Cesarzy. Dziś znajduje się tam jedynie mały obelisk przypominający o tym.
Odpowiedź jest prosta, nie możemy tutaj mówić o tym, że był pod zaborem, ponieważ gdy w XVIII trzy mocarstwa: Prusy, Austria i Rosja dokonywały rozbiorów Polski, Śląsk nie był jej częścią od jakiś ponad 600 lat, gdyż w 1356 roku król Polski Kazimierz Wielki zrzekł się wszelkich praw do tej krainy. Od tego czasu przechodził z rąk do rąk aż ostatecznie stał się częścią Prus.
Na terenie Śląska znajdowały się granice trzech mocarstw. A stykały się ona w Mysłowicach w tzw. Trójkącie Trzech Cesarzy. Dziś znajduje się tam jedynie mały obelisk przypominający o tym.
PODSUMOWUJĄC:
Śląsk nie był pod żadnym zaborem.
 |
| A to stara pocztówka właśnie z tego miejsca. |
4. Najwyższa budowla z drewna w Europie
To właśnie na Śląsku a dokładnie w Gliwicach znajduje się najwyższa w Europie budowla zrobiona z drewna. Jest nią gliwicka radiostacja.
111-metrową wieżę z drewna modrzewiowego wybudowano w latach 1934–1936. Dokonała tego firma Lorenz AG z Berlina. Wysokość budowli daje jej tytuł najwyższej budowli z drewna w Europie oraz najwyższej drewnianej wieży nadawczej na świecie.
Należy wspomnieć także o tym, że to właśnie tutaj 31 sierpnia 1939 roku Niemcy przeprowadzili tak zwaną prowokację gliwicką. W nowej radiostacji nie było studia mikrofonowego, o czym nie wiedzieli zleceniodawcy i wykonawcy prowokacji, dlatego operacja przebiegała z problemami.
111-metrową wieżę z drewna modrzewiowego wybudowano w latach 1934–1936. Dokonała tego firma Lorenz AG z Berlina. Wysokość budowli daje jej tytuł najwyższej budowli z drewna w Europie oraz najwyższej drewnianej wieży nadawczej na świecie.
Należy wspomnieć także o tym, że to właśnie tutaj 31 sierpnia 1939 roku Niemcy przeprowadzili tak zwaną prowokację gliwicką. W nowej radiostacji nie było studia mikrofonowego, o czym nie wiedzieli zleceniodawcy i wykonawcy prowokacji, dlatego operacja przebiegała z problemami.
5. Top 10
Można spokojnie stwierdzić, że Górny Śląsk produkował wielkich przemysłowców i milionerów klasy światowej.Przed I Wojną Światową 7 na 10 najbogatszych ludzi w Europie było związanych ze Śląskiem i tutejszym bogactwem byli nimi min. Hrabia Hohenlohe, Hrabia Tiele- Winckler, Hrabia Ballestrem, Hrabia Schaffgotsch, Książę Donnersmarck.
Ich majątki to były gigantyczne fortuny. Najbogatszym z nich był Książę Guido ze Świerklańca. Jego fortuna była na tyle duża, że nawet udzielał pożyczek królom. Jego fortuna przed I WŚ była szacowana na ponad ćwierć miliarda cesarskich marek.
Nie tylko w kategorii najbogatszych ludzi Śląsk stoi dobrze w czołówce. Wiecie ilu noblistów pochodziło z Śląska? Było ich aż jedenastu. A dokładnie 7 z Dolnego Śląska i 4 z Górnego- wśród nich była jedna kobieta. Należy podkreślić kobieta, ponieważ rzadko kobiety otrzymywały nobla z dziedziny nauk ścisłych.
Za nami seria pierwszych 5 ciekawostek o Śląsku. Na pewno nie jest to ostatnie takie zestawienie i myślę, że wkrótce pojawią się następne. Teraz możecie zaskoczyć znajomych faktami, o których nie koniecznie wiedzieli ;)
Super 👌🏻
OdpowiedzUsuń